فانکشنال چیست؟
تمرینات فانکشنال یا ورزش فانکشنال (Functional Training) به تمریناتی گفته میشود که بهبود عملکرد بدن در انجام کارهای روزمره را هدف قرار میدهند. به عبارت سادهتر، این نوع تمرینات طراحی شدهاند تا بدن شما را برای انجام فعالیتهای طبیعی و روزمره، مانند بلند کردن اجسام، بالا رفتن از پلهها یا حتی حرکت در فضاهای تنگ آمادهتر کنند.
تمرینات فانکشنال معمولاً شامل حرکات ترکیبی میشوند که چندین گروه عضلانی را درگیر میکنند. برخلاف تمرینات ایزوله (مثل تمرینات بدنسازی که فقط یک عضله خاص را هدف قرار میدهند)، تمرینات فانکشنال بیشتر بر روی تحرکات طبیعی بدن تمرکز دارند و در نتیجه به تقویت قدرت و استقامت عضلات، افزایش انعطافپذیری، و بهبود تعادل و هماهنگی کمک میکنند.
این نوع تمرینات معمولا شامل حرکاتی مانند پلانکها، کششها، تمرینات با وزن بدن و تمرینات با استفاده از تجهیزات مختلف مثل توپهای طبی، دمبل، کتلبل، و کشهای کششی هستند.
تمرینات فانکشنال چیست؟ راهنمای جامع بهبود قدرت و عملکرد بدن
در دنیای امروز، تمرینات ورزشی مختلفی برای بهبود سلامتی و تناسب اندام وجود دارد. یکی از این نوع تمرینات که به سرعت محبوبیت زیادی پیدا کرده، تمرینات فانکشنال است. اما تمرینات فانکشنال دقیقا چیست؟ چطور میتوانیم از این نوع تمرینات بهرهبرداری کنیم؟ و چه فوایدی دارند؟
ویژگیهای تمرینات فانکشنال :
تمرینات فانکشنال به شما کمک میکنند که عملکرد طبیعی بدن خود را تقویت کرده و در نتیجه به زندگی روزمره خود راحتتر و مؤثرتر رسیدگی کنید. ویژگیهای بارز تمرینات فانکشنال عبارتند از:
چند عضلهای بودن: بیشتر تمرینات فانکشنال چندین گروه عضلانی را همزمان به کار میگیرند، که باعث تقویت عضلات اصلی بدن میشود.
تمرکز بر تحرکات طبیعی: تمرینات فانکشنال به گونهای طراحی شدهاند که حرکات بدن را شبیهسازی کنند. این حرکات طبیعی و هماهنگ، مانند بلند کردن اجسام یا خم شدن، در زندگی روزمره ضروری هستند.
تمرینات با وزن بدن: بسیاری از تمرینات فانکشنال بدون نیاز به تجهیزات گرانقیمت انجام میشوند و به شما کمک میکنند که از وزن بدن خود برای تقویت عضلات استفاده کنید.
تعادل و استقامت: تمرینات فانکشنال به تقویت تعادل، انعطافپذیری و استقامت بدن کمک میکنند که برای انجام کارهای روزمره، ورزشهای دیگر، و حتی جلوگیری از آسیبدیدگی مفید است.
تمرینات فانکشنال برای بهبود عملکرد بدن
در ادامه، چند نمونه از تمرینات فانکشنال که میتوانید در برنامه تمرینی خود قرار دهید، معرفی میکنیم. این تمرینات میتوانند با وزن بدن یا تجهیزات مختلف انجام شوند و به تقویت عضلات، بهبود هماهنگی و افزایش استقامت شما کمک کنند.
1. پلانک (Plank)
پلانک یکی از تمرینات فانکشنال ساده است که به تقویت عضلات مرکزی بدن کمک میکند.
نحوه انجام: بدن خود را به حالت افقی در آورده و بر روی ساعد و انگشتان پا تکیه کنید. سعی کنید بدن شما در یک خط مستقیم از سر تا پاشنه پا قرار گیرد و به مدت 30 ثانیه تا 1 دقیقه نگه دارید.
فواید: تقویت عضلات شکم، کمر و تقویت استقامت مرکزی بدن.
2. اسکات (Squat)
اسکات یکی از بهترین تمرینات فانکشنال است که به تقویت پاها و عضلات پایین تنه کمک میکند.
نحوه انجام: پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید، سپس زانوها را خم کرده و به پایین بروید، به طوری که رانها موازی با زمین شوند. سپس به آرامی به حالت ایستاده بازگردید.
فواید: تقویت عضلات ران، باسن، و کمر.
3. پوشآپ (Push-Up)
پوشآپ یک تمرین کلاسیک است که برای تقویت عضلات سینه، شانهها و بازوها مفید است.
نحوه انجام: در حالت پلانک قرار گرفته و با دستها بر روی زمین تکیه کنید. سپس بدن خود را پایین بیاورید و دوباره به بالا برگردید.
فواید: تقویت عضلات سینه، شانه و بازو.
4. لانج (Lunge)
لانج یکی دیگر از تمرینات موثر است که علاوه بر تقویت پاها، به بهبود تعادل و هماهنگی نیز کمک میکند.
نحوه انجام: یک قدم بلند به جلو بردارید و زانوها را خم کنید تا پای عقب تقریباً به زمین برسد. سپس به وضعیت ایستاده بازگشته و همین حرکت را با پای دیگر انجام دهید.
فواید: تقویت عضلات ران، باسن و بهبود تعادل.
5. کشیدن کش (Resistance Band Pull)
این تمرین برای تقویت عضلات شانه و پشت استفاده میشود.
نحوه انجام: یک کش مقاومت را در دست بگیرید و آن را از جلو به عقب بکشید، به طوری که دستها به سطح شانهها برسند.
فواید: تقویت عضلات شانه و پشت.
برنامه تمرینی فانکشنال :
در این بخش، 3 برنامه تمرینی فانکشنال با استفاده از وزن بدن برای شما طراحی کردهایم. این برنامه شامل تمرینات مختلف است که میتوانید در خانه یا باشگاه انجام دهید.
برنامه تمرینی فانکشنال شماره 1 :
روز | تمرین | تعداد ست | تعداد تکرار |
---|---|---|---|
1 | اسکوات | 4 | 12-15 |
شنا | 4 | 10-12 | |
لانج | 3 | 12-15 (هر پا) | |
برپی | 3 | 10-12 | |
2 | استراحت | – | – |
3 | اسکوات پرش (Jump Squat) | 4 | 12-15 |
پلانک | 3 | 30-45 ثانیه | |
لانج چرخشی | 3 | 12-15 (هر پا) | |
دویدن در جا | 3 | 30 ثانیه | |
4 | استراحت | – | – |
5 | اسکوات | 4 | 12-15 |
شنا | 4 | 12-15 | |
لانج | 4 | 12-15 (هر پا) | |
برپی | 3 | 10-12 |
برنامه تمرینی فانکشنال شماره 2 :
روز | تمرینات |
---|---|
روز اول | 1. پلانک (3 ست، 30 ثانیه) |
2. اسکات (4 ست، 15 تکرار) | |
3. پوشآپ (4 ست، 12 تکرار) | |
4. کشیدن کش (3 ست، 12 تکرار) | |
روز دوم | 1. لانج (4 ست، 12 تکرار در هر پا) |
2. پلانک با لمس شانه (3 ست، 15 تکرار) | |
3. اسکات یکپا (3 ست، 10 تکرار در هر پا) | |
روز سوم | 1. پوشآپ (5 ست، 15 تکرار) |
2. لانج با دمبل (4 ست، 12 تکرار در هر پا) | |
3. کشیدن کش (4 ست، 12 تکرار) | |
روز چهارم | 1. پلانک جانبی (3 ست، 30 ثانیه در هر طرف) |
2. اسکات (4 ست، 15 تکرار) | |
3. لانج به جلو (3 ست، 12 تکرار در هر پا) |
برنامه تمرینی فانکشنال شماره 3 :
روز | تمرینات | توضیحات |
---|---|---|
دوشنبه | اسکات با وزن بدن (3 ست 15 تکرار) | تقویت عضلات پا و باسن |
شنا (3 ست 12 تکرار) | تقویت عضلات سینه، شانهها و بازوها | |
پلانک (3 ست 30 ثانیه) | تقویت عضلات شکم و قسمت مرکزی بدن | |
چهارشنبه | پوش آپ (3 ست 12 تکرار) | تقویت عضلات سینه، شانهها و بازوها |
تمرینات کتلبل (3 ست 15 تکرار) | تقویت عضلات پشتی و شکم | |
بر روی توپ تعادل (3 ست 30 ثانیه) | بهبود تعادل و هماهنگی | |
جمعه | دمبل بلند کردن (3 ست 12 تکرار) | تقویت عضلات پشت و شانهها |
بارفیکس (3 ست 10 تکرار) | تقویت عضلات بالای بدن و بازوها | |
شنا با تغییر دست (3 ست 12 تکرار) | تقویت عضلات سینه و بازوها |
فواید تمرینات فانکشنال
تمرینات فانکشنال بسیاری از مزایا را برای بدن و ذهن به همراه دارند. در ادامه برخی از مهمترین فواید این نوع تمرینات را بررسی میکنیم:
تقویت عضلات بهطور طبیعی: تمرینات فانکشنال به شما کمک میکنند تا عضلاتی را که برای انجام فعالیتهای روزمره نیاز دارید، تقویت کنید.
بهبود تعادل و هماهنگی: این نوع تمرینات موجب بهبود تعادل و هماهنگی بین عضلات مختلف بدن میشوند.
افزایش استقامت و قدرت: تمرینات فانکشنال بهطور مداوم استقامت و قدرت عضلات بدن را بهبود میبخشند.
کاهش خطر آسیب: با تقویت عضلات استقرار و هماهنگی بدن، احتمال آسیبهای ورزشی کاهش مییابد.
تمرینات فانکشنال برای چه افرادی مناسب است؟
تمرینات فانکشنال به دلیل تنوع و انعطافپذیری خود، برای بسیاری از افراد مناسب است. در اینجا به چند گروه اشاره میکنیم که میتوانند از این نوع تمرینات بهرهمند شوند:
ورزشکاران حرفهای: این تمرینات به تقویت عضلات پایداری کمک کرده و موجب بهبود عملکرد ورزشکاران در زمینههای مختلف میشود.
افراد مسن: برای کسانی که به دنبال بهبود تعادل و انعطافپذیری خود هستند، تمرینات فانکشنال میتوانند از نظر پیشگیری از سقوط و بهبود عملکرد روزمره بسیار مفید باشند.
افراد مبتدی: برای افرادی که تازه وارد دنیای ورزش شدهاند، تمرینات فانکشنال میتوانند به عنوان یک پایه مناسب برای شروع استفاده شوند.
افراد با اهداف کاهش وزن: این تمرینات به دلیل اینکه ضربان قلب را افزایش میدهند، میتوانند در سوزاندن کالری و کاهش وزن مؤثر باشند.
نتیجهگیری
تمرینات فانکشنال نه تنها برای تقویت عضلات و بهبود استقامت مناسب است، بلکه بهطور خاص بر روی بهبود عملکردهای روزمره بدن تأکید دارند. این نوع تمرینات به شما کمک میکنند تا بدن خود را برای انجام فعالیتهای طبیعی و معمول آماده کنید. اگر به دنبال بهبود سلامت عمومی و عملکرد بدن خود هستید، تمرینات فانکشنال انتخابی عالی خواهند بود.
همچنین با استفاده از برنامه تمرینی که در این مقاله ارائه شد، میتوانید بهراحتی این تمرینات را در برنامه ورزشی خود بگنجانید و از فواید آن بهرهمند شوید.